CAR T-cell

سلول تی کایمریک گیرنده آنتی‌ژن

سلول تی کایمریک گیرنده آنتی‌ژن نوعی روش درمان سرطان است که از روش‌های سلول درمانی با پایه ایمونوتراپی و مهندسی ژنتیک جهت بهبود بیماران مبتلا به انواع سرطان‌های خونی، با استفاده از سلول‌های خونی خود فرد بیمار (اتولوگ) استفاده می‌کند. این رویکرد در درمان برخی از بدخیمی‌های خونی موفقیت‌آمیز بوده‌است و برای سایر تومورها نیز در حال کارآزمایی است. CARها گیرنده‌های مهندسی ژنتیک شده حاوی محل‌های اتصال اختصاصی آنتی‌ژن توموری می‌باشند که توسط ژنهای نوترکیب ناحیه متغیر ایمنوگلوبولین (آنتی‌بادی، پادتن) کد می‌شوند و دم سیتوپلاسمی آنها حاوی دومین‌های سیگنال‌رسانی هر دو گیرنده سلول T (لنفوسیت تی از انواع سلول‌های سیستم ایمنی بدن است) و پذیرنده‌های کمک تحریکی است.

CAR T-cell درمانی چیست؟

سلول‌های T گلبول‌های سفید خون در سیستم ایمنی بدن هستند. سیستم ایمنی بدن را از نظر عوامل مزاحم، از جمله سرطان (و همچنین سلول‌های عفونی یا غیرطبیعی دیگر)، با ردیابی پروتئین‌هایی به نام آنتی‌ژن کنترل می‌کند. آنتی‌ژن‌ها روی سطوح سلول‌های مزاحم قرار دارند. سلول‌های T پروتئین‌های خاص خود را دارند که گیرنده نامیده می‌شوند. گیرنده‌ها مانند نرم‌افزار ضد ویروس کامپیوتر هستند. وقتی تیم امنیتی سلول T آنتی‌ژن‌های مزاحم را تشخیص می‌دهد، از گیرنده‌های آنها برای دستگیری و مسدود کردن مهاجمان استفاده می‌کند. بیشتر از آن، سلول‌های T شما می‌توانند سلول‌های مزاحم را بکشند.

اما آنتی ژن‌های مزاحم شکل حفاظتی خاص خود را دارند. آنها می‌توانند خود را پنهان کنند تا از سلول‌های T پنهان شوند. درمان با سلول‌های T CAR تضمین می‌کند که سلول‌های T شما می‌توانند از پنهان‌سازی یا دفاع آنتی‌ژنی مزاحم عبور کنند.

چه سرطان‌هایی با سلول درمانی CAR T درمان می‌شوند؟

چندین روش درمانی با سلول T CAR را برای افرادی که سرطان‌های خون خاصی دارند که به شیمی‌درمانی و سایر درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند، تأیید کرده است. این درمان همچنین برای درمان افرادی که سرطان خون دارند که پس از سایر درمان‌های موفق عود می‌کند، استفاده می شود.

درمان با سلول T CAR از طریق برنامه‌های ویژه‌ای به نام استراتژی‌های ارزیابی ریسک و کاهش (REMS) ارائه می‌شود. REMS اطمینان حاصل می‌کند که پزشک متخصص برای ارائه درمان و دانش لازم برای مدیریت هرگونه عوارض جانبی جدی گواهی دارند.

هر چند وقت یکبار از درمان با سلول T CAR برای درمان سرطان استفاده می‌شود؟

CAR T-cell درمانی یک درمان نسبتا جدید است. این روش درمانی از سال ۲۰۱۹ به کار گرفته شد و ۱۳۰ مرکز پزشکی مستقر در ایالات متحده مجاز به ارائه آن بودند. در مجموع، آن مراکز کمتر از ۲۰۰۰ نفر را با سلول درمانی CAR T درمان کرده بودند.

فرآیند CAR T-cell چیست؟

فرآیند CAR T-cell با جمع‌آوری گلبول‌های سفید خون شروع می‌شود. در اینجا یک توضیح گام به گام است:

پزشک متخصص یک کاتتر را در رگ گردن یا زیر استخوان ترقوه قرار می‌دهد.
آنها کاتتر را به دستگاهی متصل می‌کنند که خون بیمار را پردازش می‌کند، و گلبول‌های سفید خون بیمار را استخراج می‌کند و سپس گلبول‌های قرمز خون و پلاسما را به بدن بیمار باز می‌گرداند. این فرآیند لوکافرزیس نامیده می‌شود.
سپس، پزشک متخصص یک ویروس غیرفعال را وارد می‌کند که دستورالعمل‌های ژنتیکی جدیدی را به سلول‌های T بیمار ارائه می‌کند.
با استفاده از دستورالعمل‌های ژنتیکی جدید، سلول‌های T بیمار شروع به تولید گیرنده‌های آنتی ژن کایمریک (CAR) و مولکول می‌کنند.
گیرنده‌ها به سطح سلول‌های T بیمار ختم می‌شوند. مولکول‌ها در داخل سلول‌های T بیمار قرار دارند، جایی که سیگنال‌هایی را ارسال می‌کنند که سلول‌های T بیمار را فعال نگه می‌دارد.
پزشکان دسته کوچکی از سلول‌های T CAR را می‌گیرند و آنها را وادار به رشد و تکثیر می‌کنند تا زمانی که سلول‌های CAR T کافی برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی در بدن بیمار وجود داشته باشد. سلول‌های جدید بیمار منجمد شده و ذخیره می‌شوند تا زمانی که برای دریافت آن‌ها آماده شوید.
قبل از دریافت سلول‌های جدید، به شیمی‌درمانی نیاز دارید تا سیستم ایمنی بیمار آن‌ها را پس نزند. بیمار سلول‌های جدید خود را پس از شیمی درمانی از طریق تزریق دریافت خواهد کرد. احتمالاً برای این بخش از درمان خود باید در بیمارستان بمانید. اما ممکن است بتوانید سلول‌های جدید خود را بدون بستری شدن در بیمارستان دریافت کنید. اگر این وضعیت بیمار باشد، پزشک متخصص از نزدیک پیشرفت و روند را زیر نظر خواهد گرفت.
پس از ورود به جریان خون، گیرنده‌های سلول‌های T CAR، سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و به آنتی ژن‌ها (پروتئین) در سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند. سپس سلول‌های بیمار سلول‌های سرطانی را از بین خواهد برد.
سلول‌های T CAR بیمار به تکثیر ادامه می‌دهند و می‌توانند به نظارت برای هر سلول جدید با آنتی ژن هدف ادامه دهند.

پس از دریافت سلول های T CAR چه اتفاقی می افتد؟

اکثر افراد نیاز دارند یک هفته تا ۱۰ روز در بیمارستان بمانند تا پزشک متخصص بتوانند پاسخ آنها به درمان را زیر نظر بگیرند و عوارض جانبی را درمان کنند. ممکن است بتوانید سلول‌های T CAR خود را بدون اقامت در بیمارستان دریافت کنید. اگر این وضعیت بیمار باشد، پزشک متخصص همچنان پیشرفت و روند بیمار را زیر نظر خواهند داشت. اگر بیمار عوارض جانبی داشته باشد، باید برای تکمیل درمان خود به بیمارستان مراجعه کند.

آیا درمان با سلول T CAR موفقیت‌آمیز است؟

پزشک متخصص درمان با سلول T CAR را به صورت موردی ارزیابی می‌کنند. به طور کلی، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) پس از اینکه آزمایشات بالینی موفقیت قابل توجهی در درمان سرطان‌های خاص در مقایسه با درمان های قدیمی نشان داد، این درمان‌ها را تأیید می‌کند.

چرا درمان با سلول T CAR با شکست مواجه می‌شود؟

درمان با سلول T CAR کامل نیست. گاهی اوقات، درمان با سلول‌های T CAR سلول‌های سرطانی را همانطور که انتظار می‌رود از بین نمی‌برد. گاهی اوقات، درمان جواب می‌دهد، اما سرطان عود می‌کند. برخی از دلایلی که باعث می‌شود درمان با سلول T CAR ممکن است کارساز نباشد عبارتند از:

سلول‌های T CAR، سلول‌های T با دستورالعمل‌های ژنتیکی جدید هستند، بنابراین گیرنده‌های آنتی ژن کایمریک (CAR) و مولکول‌ها را می‌سازند. گیرنده‌های جدید باید فعال یا راه اندازی شوند تا سلول‌های T بتوانند سرطان‌ها را پیدا کرده و از بین ببرند. وقتی این اتفاق نمی‌افتد، سلول‌های T CAR نمی‌توانند کار کنند.
زمانی که در بدن بیمار قرار می گیرند، سلول‌های T CAR قرار است تکثیر شوند. اگر این کار را نکنند، ممکن است سلول‌های سرطانی کافی برای جلوگیری از گسترش سلول‌های سرطانی را پیدا نکنند و نکشند.
گاهی اوقات، سلول‌های T CAR به سادگی کشتن سلول‌های سرطانی را متوقف می‌کنند. وقتی این اتفاق می‌افتد، به آن خستگی سلول T می‌گویند. محققان معتقدند فرسودگی سلول‌های T ممکن است با پروتئین‌هایی به نام فاکتورهای رونویسی مرتبط باشد که می‌تواند به روشن و خاموش کردن ژن‌ها کمک کند.
سلول‌های سرطانی می‌توانند تغییر یا جهش پیدا کنند و آنتی‌ژنی را که سلول‌های T-CAR برای یافتن آن ایجاد شده‌اند، از دست بدهند.

عوارض جانبی رایج درمان با سلول T CAR چیست؟

مانند بسیاری از درمان‌های سرطان، درمان با سلول‌های T CAR دارای عوارض جانبی است که در برخی مواقع می‌تواند باعث مشکلات جدی تهدید کننده زندگی شود. دو عارضه جانبی رایج عبارتند از: سندرم انتشار سیتوکین و مشکلات عصبی.

سندرم آزادسازی سیتوکین چیست؟

سندرم آزادسازی سیتوکین (CRS) ممکن است پس از دریافت سلول‌های T CAR و شروع تکثیر و حمله به سلول‌های سرطانی رخ دهد. سیتوکین‌ها مواد شیمیایی هستند که سیستم ایمنی را تحریک می‌کنند. هنگامی که سلول‌های T CAR بیمار شروع به کار می‌کنند، سیستم ایمنی بدن ممکن است با آزاد کردن مقادیر زیادی سیتوکین در جریان خون پاسخ دهد. بیشتر اوقات، CRS در یک یا دو هفته اول پس از درمان رخ می‌دهد.

علائم سندرم آزادسازی سیتوکین چیست؟

اگر این سندرم را دارید، ممکن است احساس کنید که به آنفولانزا مبتلا شده‌اید. علائم CRS عبارتند از:

• سردرد.
• تب و لرز بالا.
• حالت تهوع، استفراغ و اسهال.
• سرگیجه.
• احساس خستگی.
• ضربان قلب سریع.

چه نوع مشکلات عصبی در درمان با سلول T CAR اتفاق می‌افتد؟

درمان با سلول T CAR می‌تواند بر سیستم عصبی فرد تأثیر بگذارد و علائمی را ایجاد کند که در چند هفته اول پس از درمان رخ می‌دهد. برخی از علائم می‌تواند بر توانایی فرد در رانندگی یا کار با ماشین آلات تأثیر بگذارد، بنابراین باید برنامه‌ریزی کنید تا هشت هفته پس از درمان از این فعالیت‌ها اجتناب کنید. علائم عصبی عبارتند از:

• سردرد.
• احساس گیجی یا آشفتگی.
• در صحبت کردن مشکل دارند.
• تشنج.
• لرزش یا لرزش.
• مشکلات تعادل

چه مدت طول می‌کشد تا پس از درمان با سلول T CAR بهبود پیدا کنید؟

درمان با سلول T CAR می‌تواند عوارض جانبی قابل توجه یا تهدید کننده زندگی ایجاد کند. به همین دلیل است که پزشک معمولاً از افرادی که این درمان را دارند می‌خواهند چندین روز در بیمارستان بمانند تا آنها بتوانند هرگونه عوارض جانبی را کنترل و مدیریت کنند.

برای اولین ماه پس از درمان، باید برنامه‌ریزی کند که یک نفر را ۲۴ ساعت در روز همراه خود داشته باشد. همچنین باید برنامه‌ریزی کند که در فاصله رانندگی از محل درمان خود بماند. و یک نفر وی را به جایی که باید به مدت دو ماه پس از درمان برود، رانندگی کند.

پیش آگهی یا چشم انداز مورد انتظار برای درمان CAR T-cell چیست؟

هنوز روزهای اولیه برای درمان با سلول T CAR است، اما مطالعات همچنان نتایج مثبتی را نشان می‌دهند. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ کودکان مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) را ردیابی کرد. بیش از ۸۵ درصد از کودکان مبتلا به ALL بلافاصله پس از درمان بهبودی کامل داشتند و ۶۰ درصد از آن کودکان ۱۲ ماه پس از درمان بدون سرطان باقی ماندند.

و، محققان به شدت به دنبال بینش جدیدی در مورد درمان با سلول T CAR هستند. از مارس ۲۰۲۰، CAR T-cell تمرکز بیش از ۸۰۰ مطالعه بود. نمونه‌هایی از تحقیقات فعلی عبارتند از:

بررسی اینکه چگونه درمان با سلول T CAR ممکن است سرطان‌های تومور جامد مانند سرطان سینه و سرطان ریه را درمان کند.

یافتن راه‌هایی برای کاهش عوارض جانبی درمان

بررسی راه‌هایی برای افزایش مدت زمانی که سلول‌های T CAR حاوی سرطان هستند.
به دنبال راه هایی برای سرعت بخشیدن به تولید سلول های T CAR هستیم تا افراد بتوانند زودتر درمان شوند.

چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنم؟

درمان با سلول T CAR عوارض جانبی قابل توجهی دارد. هنگامی که از بیمارستان به خانه آمدید، باید تغییرات بدن خود را کنترل کنید و در صورت بروز عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید.

هزینه درمان با سلول T CAR چقدر است؟

درمان با سلول T CAR گران است. مبلغی که ممکن است نیاز به پرداخت برای درمان داشته باشید به شرایط فردی بستگی دارد. اگر پزشک درمان با سلول T CAR را توصیه می‌کند، احتمالاً به بیمار پیشنهاد می‌کند که با حامیان مالی بیمارستان همکاری کنید تا وضعیت خاص خود را درک کنید.

حرف آخر

درمان با سلول‌های T CAR، زمینه جدیدی را ایجاد می‌کند و امید جدیدی را برای برخی از افرادی که سرطان‌های خون خاصی دارند که به شیمی‌درمانی یا سایر درمان‌های اولیه پاسخ نمی‌دهند، به ارمغان می‌آورد. همچنین برای افرادی که سرطان خون آنها عود کرده است استفاده می‌شود. اما درمان با سلول T CAR دارای عوارض جانبی بالقوه تهدید کننده زندگی است. و در حالی که به بسیاری از افراد کمک می‌کند، هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا درمان با سلول‌های T CAR می‌تواند سرطان‌های خونی را که مورد هدف قرار می‌دهد درمان کند یا خیر. اگر سرطان خون دارید، از پزشک متخصص خود بپرسید که آیا سرطان ممکن است با درمان با سلول‌های T CAR درمان شود.